Anayasa Mahkemesi’nin (“AYM”) 2025/29 E. ve 2025/102 K. sayılı, 22 Nisan 2025 tarihli kararı (“Karar”), 23 Haziran 2025 tarihli ve 32935 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Karar ile, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun (“KİK”) 53. maddesinin (j) fıkrasının dördüncü paragrafında yer alan ve idare ile sözleşme imzalayan isteklilere, itirazen şikayet başvurusunda bulunduklarında yatırdıkları tutarın sözleşme bedelinin onbinde beşine kadar olan kısmının iade edilmesini öngören kural, Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edilmiştir.
İptali istenen kural uyarınca, şikayet veya itirazen şikayet başvurusu sonucunda idare ile sözleşme imzalayan isteklilere, yatırmış oldukları başvuru bedelinin yalnızca sözleşme bedelinin onbinde beşi kadarlık kısmı iade edilmektedir. Başvuruda;
- Bu uygulamanın geri kalan tutarın iadesini engellediği,
- Başvuru yapanlar arasında eşitsizlik yarattığı,
- Hak arama özgürlüğünün ölçüsüzce sınırlandırıldığı iddia edilmiştir.
Mahkeme, yaptığı incelemede özetle şu değerlendirmelerde bulunmuştur:
- Kamu ihalelerine katılanlar arasında, sadece sözleşme imzalayanlara ve sadece belirli bir tutara kadar iade yapılması, eşitlik ilkesine aykırıdır.
- Başvuru bedelinin büyük kısmının iade edilmemesi, kamu güvencesiyle donatılmış bir hak arama yolunun, özellikle küçük ve orta ölçekli yükleniciler için caydırıcı hale gelmesine neden olabilir.
- Kamu hizmetlerinin düzenli işlemesini sağlama amacı, kişilerin hak arama özgürlüğünü ölçüsüz şekilde sınırlayamaz.
Bu gerekçelerle Anayasa Mahkemesi, söz konusu düzenlemenin Anayasa’nın 2. (hukuk devleti), 10. (eşitlik), 36. (hak arama özgürlüğü) ve 138. (bağımsız yargı) maddelerine aykırı olduğuna karar vererek, iptal hükmünü kurmuştur.
İptal kararı, ortaya çıkabilecek hukuki ve idari boşlukların önlenmesi amacıyla, Resmî Gazete’de yayımlandıktan 9 ay sonra yürürlüğe girecektir. Bu doğrultuda, karar 23 Mart 2026 tarihinde yürürlüğe girmiş olacaktır.
Karar tamamına –– Anayasa Mahkemesinin 22/4/2025 Tarihli ve E: 2025/29, K: 2025/102 Sayılı Kararı adresinden ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
Balay, Eryiğit & Erten
