İş Yerlerinde Psikolojik Tacizin (Mobbing) Önlenmesi ile İlgili 2025/3 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi (“Genelge”) 06 Mart 2025 tarihinde 32833 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır ve 06 Mart 2025 (“Yürürlük Tarihi”) tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yapılan önemli görülen değişiklikler aşağıda dikkatinize sunulmuştur.
19 Mart 2011 tarihli ve 22879 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2011/2 Sayılı Genelge ile, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde Psikolojik Tacizle Mücadele Kurulu (Kurul) oluşturulmuş idi. 06 Mart 2025 tarihinde yürürlüğe giren Genelge ile, 2011/2 Sayılı Genelge yürürlükten kaldırılmıştır. Genelge’ye göre, Kurul, yeniden teşekkül ettirilmiştir. Kurula katkı verecek birimler bu kez çoğalmıştır. Adalet Bakanlığı, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Kamu Denetçiliği Kurumu, Kamu Görevlileri Etik Kurulu, işçi, işveren ve kamu görevlileri konfederasyonları ve Kurul tarafından belirlenecek uzman ile akademisyenler dahil edilerek, Kurulun bünyesi genişletilmiştir. Kurulun yeni yapısıyla birlikte, psikolojik tacizle mücadelede Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın üstlendiği görev, Adalet Bakanlığı ve diğer kurum ile kuruluşlarla desteklenmiştir.
İş yerlerinde psikolojik tacize maruz kalan çalışanlar, önceki düzenlemede yer aldığı gibi Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi (ALO 170) aracılığıyla başvurularını iletebilecektir. Genelge ile, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi, TBMM Dilekçe Komisyonu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu ile Kamu Denetçiliği Kurumuna da başvuru imkanı dile getirilmiştir. Genelge ile düzenlenen diğer hususlar şu şekilde özetlenebilir:
- İşveren, yönetici ve tüm çalışanların psikolojik taciz olarak değerlendirilebilecek temel hak ve özgürlüklerin ihlali anlamına gelen her türlü eylem ve davranıştan kaçınacağı,
- İş yerlerinde psikolojik tacizle mücadele öncelikle işveren ve yöneticilerin sorumluluğunda olup işveren ve yöneticilerin iş yerlerinde psikolojik taciz olarak değerlendirilebilecek veya buna bağlı olarak ortaya çıkabilecek her türlü riski gözeterek, önleyici ve koruyucu politikalar geliştireceği,
- İş yerlerinde psikolojik tacize yönelik farkındalığın artırılması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerinin düzenlenmesi ve yaygılanlaştırılmasına özen gösterilmesi, eğitim programlarında psikolojik taciz konusuna yer verilerek tüm çalışanlara çalışan hakları ile başvuru mekanizmaları hususlarında gerekli bilgilendirme yapılacağı,
- İş yerlerinde psikolojik taciz iddialarının araştırılması ve soruşturulmasında gizliliğin ve şahısların özel hayatlarının korunmasına ve gerçeğe aykırı psikolojik taciz iddialarıyla kurum ve kuruluşların itibar ve saygınlıklarına zarar verilmemesine azami itina ve hassasiyet gösterilerek sürecin ivedilikle yürüteceği,
- Toplu iş sözleşmelerine ve toplu sözleşmelere psikolojik taciz hususunda önleyici ve koruyucu nitelikte hükümler konulmasına özen gösterileceği,
- ALO 170 hattında görevli psikologlar vasıtasıyla psikolojik tacize maruz kalan çalışanlara bilgilendirme yapılmasına, yardım ve destek sağlanmasına titizlikle devam edileceği hususları düzenlenmiştir.
Genelge’de, çalışanların iş yerlerinde kişilik haklarına saldırı oluşturabilecek psikolojik taciz teşkil eden davranışlara maruz kalmasının önlenmesinin elzem olduğu vurgulanmıştır. Genelge ile, çalışanların motivasyonunun artırılması, hizmetlerin etkin bir şekilde yürütülmesi, sağlıklı, güvenli ve barışçıl bir çalışma ortamının oluşturulması, kapsayıcı ve sürdürülebilir istihdamın sağlanması ile toplumsal refahın artırılması amaçlanmıştır.
Genelgenin tam metnine https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2025/03/20250306-5.pdf adresinden ulaşabilirsiniz.
Saygılarımızla,
Balay, Eryiğit & Erten
